12. Sınıf Türk Edebiyatı Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı: Öz Şiir Anlayışı

Tuna’nın üstünde güneş batarken

Sevgili yurdumu andırır bana

Bir hayal isterim Boğaziçi’nden

Bakarım “İstanbul!” diye her yana

Bu dörtlüğün öznesi için aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?

I. Ey ana toprağı, ey Anadolu,

Açıldı önünde terakki yolu.

Hamdolsun her yanın bereket dolu,

Cennette bir yeşil meydan gibisin.

Yeni bir ay ördün al bayrağına,

Girdin en sonunda irfan bağına,

Medeni hayatın nur ırmağına

Ezelden susamış ceylan gibisin.

II. Ne oldu çocukluğum?

Köşelerinde nefes nefes koştuğum Odalar?

Ortalarında tahta at koşturduğum Geniş sofalar?

Sofalarda gizli yuvalarım, gizli yerlerim?..

Hani benim kurşun askerlerim?

Bir oda içinde kurduğum şehir,

Geçtiğim nehir?..

Verilen şiir parçaları ile ilgili karşılaştırmalardan hangisi yanlıştır?

Yorgun gözümün halkalarında

Güller gibi fecr oldu nümâyân,

Güller gibi... sonsuz, iri güller

Güller ki kamıştan daha nâlân;

Gün doğdu yazık arkalarında!

Bu şiir parçasının yapısıyla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

Ne hasta bekler sabahı,

Ne taze ölüyü mezar.

Ne de şeytan, bir günahı,

Seni beklediğim kadar.

Geçti istemem gelmeni,

Yokluğunda buldum seni;

Bırak vehmimde gölgeni

Gelme, artık neye yarar?

Bu şiirin bütününde hâkim olan duygu hangisidir?

Ey mavi göklerin beyaz ve kızıl süsü,

Kız kardeşimin gelinliği, şehidimin son örtüsü,

Işık ışık, dalga dalga bayrağım!

Senin destanını okudum, senin destanını yazacağım.

Bu dörtlük için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

Affan dedeye para saydım,

Sattı bana çocukluğumu.

Artık ne yaşım var ne adım;

Bilmiyorum kim olduğumu.

Hiç bir şey sorulmasın benden;

Haberim yok olan bitenden.

Bu bahar havası, bu bahçe;

Havuzda su şırıl şırıldır.

Uçurtmam bulutlardan yüce,

Zıpzıplarım pırıl pırıldır.

Ne güzel dönüyor çemberim;

Hiç bitmese horoz şekerim!

Bu şiir için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

Kandilli yüzerken uykularda

Mehtâbı sürükledik sularda

Bir yoldu parıldayan gümüşten,

Gittik... Bahs açmadık dönüşten

Hulyâ tepeler, hayâl ağaçlar...

Durgun suda dinlenen yamaçlar...

Bu şiir parçası aşağıdaki şiir geleneklerinden hangisine aittir?

Akşam yine toplandı derinde

Cânân gülüyor eski yerinde

Cânân ki gündüzleri gelmez

Akşam görünür havz üzerinde,

Meh-tâb kemer tâze belinde

Üstünde semâ gizli bir örtü

Yıldızlar onun güldür elinde...

Bu şiir hangi edebî akımın etkisiyle yazılmıştır?

Öz şiir anlayışı Paul Valery’nin şiirde dili her şeyin üstünde tutan görüşünden hareketle Batı edebiyatından ve divan şiirinin biçimci yapısından etkilenen ortak zevk ve anlayışa verilen addır. İmgeye, çağrışım zenginliğine ve musiki-şiir yakınlığına önem veren bir anlayıştır.

Aşağıdakilerden hangisi öz şiir anlayışını sürdüren sanatçılar arasında yer almaz?

Seni görüyorum yine İstanbul

Gözlerimle kucaklar gibi uzaktan

Minare minare, ev ev,

Yol, meydan.

Geliyor Boğaziçi’nden doğru

Bir iskeleden kalkan vapurun sesi,

Mavi sular üstünde yine

Bembeyaz Kızkulesi.

Bir yanda, serin sabahlarla beraber,

Doğduğum kıyılar: Beşiktaşım.

Baktıkça hep, semt semt, yer yer,

Beş yaşım, onbeş yaşım, ah yirmi yaşım! …

Bir daha görüyorum seni dünya gözüyle,

Göğün hep üstümde, havan ciğerlerimdedir.

Ey doğup yaşadığım yerde her taşını

Öpüp başıma koymak istediğim şehir!

Bu şiir için aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?

Daha deniz görmemiş bir çoban çocuğuyum.

Bu dağların en eski âşinasıdır soyum,

Bekçileri gibiyiz ebenced buraların.

Bu tenha derelerin, bu vahşi kayaların

Görmediği gün yoktur sürü peşinde bizi,

Her gün aynı pınardan doldurur destimizi

Kırlara açılırız çıngıraklarımızla...

Yukarıdaki şiir parçası için hangisi söylenemez?